Solunum Fonksiyon Testi, solunum sistemiyle ilgili yakınmaları olan kişilerin objektif değerlendirilmesinde, başka bir ifade ile akciğerlerinin kapasitesini ölçmek amacıyla kullanılan bir testtir. SFT “Spirometre” adı verilen cihazlar kullanılarak yapılmaktadır.
Günümüzde teknolojinin gelişmesiyle bu cihazlar küçük ve kolaylıkla taşınabilir hale getirilmiştir. Bu testle; akciğerlerin hava kapasitesi, solunum anındaki akım hızı ölçülmektedir. Bu iki parametre birçok hastalığın tanısında son derecede önemli ipuçları vermektedir.
Örneğin; Astım ya da KOAH (Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı) hastalarında akciğerleri maksimum hava ile doldurduktan sonra yapılan çok güçlü ve hızlı bir nefes verme sırasında ölçülen akım hızlarında sağlıklı bireylere göre azalma olup olmadığı saptanır ve bu azalma oranına göre hastalık tanısı konulabildiği gibi, hastalığın ağırlık derecesi ve başlanan tedaviye yanıt belirlenebilmektedir.
→ SFT (Solunum Fonksiyon Testi ) Hangi Durumlarda Yapılır?
1.Tanı amaçlı:
Semptomlar: Nefes darlığı, hışıltı, hırıltılı solunum, öksürük, balgam çıkarma, ortopne (düz yatınca nefes darlığının artması), göğüs ağrısı
Bulgular: Wheezing (göğüsün ıslık gibi ötmesi), solunum seslerinin azalması, , ekspirasyonun (nefes verme) uzaması, siyanoz (morarma), göğüs deformasyonu, ronküs, ral, stridor (nefes alırken ötme sesi)
Anormal laboratuvar bulguları: Hipoksemi (kanda oksijenin düşmesi), hiperkapni (kanda karbondioksitin yükselmesi), polisitemi (hematokritte aşırı yükselme), göğüs grafisinde patolojik bulgular
2. Hastalıkların solunum fonksiyonlarına etkisinin ölçülmesi : (Astım, KOAH vb.)
3. Akciğer hastalığı riski olan kişilerin taranması: Sigara içenler, Riskli işlerde çalışanlar ( kömür madeni, kot taşlamacılığı gibi tozlu ve toksik maddelerin solunduğu ortamlar), Ameliyat öncesi akciğer fonksiyonlarının değerlendirilmesi (genel anestezi öncesi risk tayini),
4. İzleme: Başlanan tedavinin değerlendirilmesi: bronkodilatör (nefes açıcı ilaçlar) , kortikosteroid (kortizon), kalp yetmezliği tedavisi, Akciğer hastalıkları (astım, KOAH, kistik fibroz, interstisyel akciğer hastalıkları), Kalp hastalıkları, Nöromüsküler hastalıklar (sinir-kas hastalıkları), Riskli işlerde çalışanların izlenmesi, Akciğere toksik ilaçların yan etkilerinin izlenmesi,
5. Malüliyet değerlendirmesi
6. Halk Sağlığı: İşçi sağlığı amacıyla ör. tekstil fabrikalarında, toz yoğun iş kollarında SFT taraması